Jeszcze więcej pracy
Czy żyjemy w społeczeństwie zmęczenia?
Joanna Bednarek
Artykuł omawia zjawiska zmęczenia, wypalenia zawodowego i depresji jako skutki przemian kapitalizmu w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat. Konfrontuje przy tym koncepcję „społeczeństwa zmęczenia” Byung-Chul Hana z analizami Michela Hussona i Davida Graebera, ukazując systemowe przyczyny symptomów, które Han rozpoznaje, nie wyjaśniając ich jednak.
Zmęczone
Daria Sobik
Tekst o pracy w teatrze, pisany z perspektywy biura teatralnego. Pracownice administracji, działu promocji i inne "zmęczone" przez wiele godzin tkwią przy biurkach, niedoceniane i mobbingowane. Nie mają odwagi niczego zmienić, powtarzając sobie, że etat w takim miejscu to przecież życiowy awans, chociaż tak naprawdę pomagają im przetrwać antydepresanty i fantazje o złożeniu wypowiedzenia. Tymczasem teatrami zarządzają artyści, co niekoniecznie jest dobrym pomysłem. Celna, gorzka satyra na nieprawidłowości w instytucjach kultury.
Z Darią Sobik rozmawia Justyna Jaworska
Z Jerzym Kociatkiewiczem o alternatywnych, niehierarchicznych modelach zarządzania instytucjami i o tym, jak te modele się sprawdzają rozmawiają Magda Mosiewicz i Kornelia Sobczak.
Kurort
Sara Manasterska
Na mapie Sylt przypomina lądujące ptaszysko, bijące skrzydłami w stronę kontynentu. Sam jego kształt to nadal nie wszystko: niezwykły jest również krajobraz wyspy: piaski, trawy i wrzosowiska, i ta niezwykła paleta barw, widzianych jakby przez lekką mgiełkę, typowa dla wybrzeża Morza Północnego.
B
Magda Mosiewicz, Dominik Skrzypkowski
Historia młodego faceta, który w czasie pandemii znajduje pracę w kurorcie na niemieckiej wyspie (chodzi o Wyspę Sylt). Szybko się okazuje, że miejsce przedstawiane jako raj dla zamożnych gejów jest dla pracowników piekłem wyzysku. Relacje ekonomiczne i relacje erotyczne splatają się tu niepokojąco, pogłębiając poczucie upokorzenia i uzależnienia. Narrator, eksploatowany ponad siły i okradany z pensji, popada w apatię, z której budzi go dopiero przybycie młodszego, niedosłyszącego chłopaka. Opieka nad nim przeradza się w trudne uczucie, a historia o wyzysku w historię miłosną.
Ogniska
Rozmowa Magdy Mosiewicz i Dominika Skrzypkowskiego
Soszka
Powieści, o których zresztą wolałbym zapomnieć
Justyna Jaworska
powieściach Pawła Soszyńskiego, które pisał zanim został redaktorem i recenzentem: oddanym teatrowi, wyczulonym na podskórne treści i rytmy opisywanych spektakli. I zanim zaczął pisać dramaty. Można powiedzieć, że piękna katastrofa, jaką poniosły jego niedoczytane powieści była tak queerowa jak tylko może być cudowna sztuka porażki.
O tym jak Soszka trafił do Oz
Wojciech Szot
Paweł Soszyński zostawił po sobie kilka dramatów. Jedynym opublikowanym za życia autora był Teo, który ukazał się w 2018 roku na łamach październikowego „Dialogu”. Duchologia polska wystawiona została w tym samym roku na deskach dwóch teatrów przez Jakuba Skrzywanka. Trzy pozostałe – Mary Poppers, 84061 i nieukończony Treser much – powstały w latach 2018-2020 i po raz pierwszy są publikowane w zbiorze wydanym nakładem Krytyki Politycznej.
Dzieci takie same
Archiwomania
Dubravka Ugresić
Archiwum w głowach zwykłych śmiertelników to synonim czegoś, co jest oryginalne, autentyczne. Kto ma archiwum pod swoją pieczą, posiada też wielką moc manipulacji. Dlatego cena archiwów na rynku naszych wartości rośnie, czy chodzi o pantofelki, które Judy Garland nosiła w filmie Czarnoksiężnik z Oz, czy o archiwa pisarskie. Pisarze, którym jeszcze za życia zaproponowano odkupienie archiwów, zapewniają sobie nieśmiertelność.
PRAGA, 1941. Młodzi blondyni nie przestają krzyczeć pod moim domem
Paco Gámez
Inspirowana dziennikami Petra Ginza sztuka o codzienności czeskich Żydów z pierwszych lat wojny. Autor stosuje metodę mise en abyme – zapiski młodego chłopca z 1941 roku zostają odnalezione przez jego żyjącego równocześnie równolatka – powstaje w ten sposób intymna opowieść pełna współodczuwania i troski.
Odliczanie do pożaru
Paulina Eryka Masa, Filip Szałasek
Widmo nawrotu wyniszczających rządów Francisca Franco sprawiło, że transformacja ustrojowa w Hiszpanii musiała dokonać się możliwie szybko, nawet za cenę zaniedbania afektów tak silnych jak pragnienie zemsty czy domknięcie żałoby. W interesie kruchej jeszcze demokracji politycy i działacze społeczni przemilczali zbrodnie reżimu, a wszelkie formy upamiętniania ofiar traktowano sceptycznie, jako otwieranie niezabliźnionych ran hamujące pęd do wolności.
Gdzie są dzieci?
Karolina Kosieradzka
W kontekście kryzysu uchodźczego w Europie i kryzysu humanitarnego na granicy polsko-białoruskiej o przedstawieniach teatralnych dla dzieci z ostatnich pięciu lat (Kiedy mój tata zmienił się w krzak – 2017, Rutka – 2020, Arka czasu – 2021, Zakazane dzieci – 2022), wskazujących na zapotrzebowanie na historie sięgające do doświadczenia wojny, ucieczki, ukrywania się i uchodźctwa. W teatrze już najmłodsze pokolenie konfrontuje się z bolesną przeszłością i z historiami, uważanymi dotychczas za nieodpowiednie dla dzieci.
Autostrada
D1 (Tytuł roboczy). Wiersz, nad którym się pracuje
Lukáš Brutovský
Teatralny poemat o budowie autostrady D1, która powinna połączyć Bratysławę z Koszycami, jednak w wyniku (między innymi) politycznych machinacji i trudnego ukształtowania terenu wciąż nie została ukończona, ku olbrzymiej frustracji Słowaków. Tekst był podstawą scenariusza jednego z ważniejszych słowackich przedstawień ostatnich lat.
Wojciech Orliński
Tekst, zgodnie z zamówieniem redakcji, ma traktować o drogowej „metafizyce”. Autor, który traktuje samochód jako coś w rodzaju „bóstwa podróży”, rzeczywiście uważa, że słowo „metafizyka” jest jak najbardziej na miejscu, choć w gruncie rzeczy mowa tu o zbrojonym betonie, bitumicznej warstwie ścieralnej i metalowych barierkach.
Felietony
Marek Beylin, Barbara Klicka, Kornel Cymerman